Είναι τύποι “σκοτεινοί”, σοβαροί και εμπνέουν κάτι σαν δέος. Η χημεία τους επί σκηνής αδιαπραγμάτευτη, ύστερα από τόσα χρόνια μαζί. Το μουσικό είδος που υπηρετούν απροσδιόριστο: φλερτάρει έντονα με στοιχεία ροκ, ίσως ψυχεδελικά και, φυσικά, τζαζ και new wave. Όχι μόνο, όμως…
O Σωτήρης Τράγκας (φωνή, tenor/soprano σαξόφωνο, φυσαρμόνικες, στίχοι, σύνθεση) και η Πόπη Νταλαχάνη (φωνή, κιθάρες, loops, σύνθεση) σχημάτισαν τους DILEMMA τον Αύγουστο του 2002, στην Αθήνα. Mε ξεχωριστές εικόνες και ήχους ξεδιπλώνουν συναισθήματα από τις πιο σκοτεινές ενδοσκοπήσεις μέχρι τον πιο φωτεινό λυρισμό. Έχουν εμφανιστεί ζωντανά στις περισσότερες μουσικές σκηνές της Αθήνας, σε πόλεις της Ελλάδας, καθώς και σε φεστιβάλ του εξωτερικού, ενώ έχουν γράψει μουσική για εικαστικά και θεατρικά δρώμενα.
Οι εμφανίσεις των επιβλητικών DILEMMA μπορούν να συνδυαστούν με πολλές μορφές τέχνης, όπως λογοτεχνία,video art, εικαστικά, ενώ κάποιες φορές πλαισιώνονται από χορευτική ομάδα ή φωνητικό σύνολο.
Συναντηθήκαμε μετά τη συζητημένη τους συμμετοχή στην performance Dreams, στο πλαίσιο του Δωμάτιο Project, στην Ομόνοια, το οποίο με επιτυχία έκλεισε τον κύκλο του προ λίγων ημερών. Σε έναν μικρό χώρο, ο Σωτήρης και η Πόπη στάθηκαν αντικριστά και εκτόξευσαν για μερικά δυνατά λεπτά της ώρας νότες και ήχους. Η Πόπη με την ηλεκτρική της κιθάρα και ο Σωτήρης με το σαξόφωνό του. Η ατμόσφαιρα γέμισε ένταση και παλμό. Κάτι φερμένο από τη βαθιά φλέβα της Μουσικής.
- Πώς γεννήθηκαν, αλήθεια, οι DILEMMA ως concept; Ήταν αναπόφευκτο ή έμπνευση της στιγμής;
Σ.Τ: Κοίτα, παίζαμε στο ίδιο σχήμα, κάποια στιγμή μείναμε οι δυο μας, είχαμε τα ίδια μουσικά γούστα, και φυσικά νομίζω ότι είχαμε και αρκετό «θράσος ή θάρρος» για να κάνουμε αυτό που κάναμε. Όποτε, ήταν αναπόφευκτο και μοιραίο αυτό που συνέβη. Βέβαια, τώρα που το σκέφτομαι, ίσως και να μην είμαστε και πολύ στα καλά μας, αλλά ποιος ήταν στα «καλά του» και έφτιαξε κάτι;
Π.Ν : Ήταν μια αναπόφευκτη έμπνευση.
- Πώς αυτοχαρακτηρίζεστε μουσικά; Είστε κάτι πολύ πέρα από καθαρό ροκ ή καθαρή τζαζ…
Σ.Τ.: Αν και δεν μου αρέσει να αποκαλούμε κάπως τη μουσική μας, έρχεται πάντα αυτή η βασανιστική ερώτηση «τι μουσική παίζετε;» και έτσι αναγκαστικά ,για να δώσω ένα στίγμα περισσότερο, θα έλεγα ότι είμαστε ένα αμάλγαμα που χρησιμοποιεί τον αυτοσχεδιασμό από τη jazz, δίνει μεγάλη έμφαση στη μελωδία και έχει επιρροές από ένα ευρύ πεδίο του εναλλακτικού ροκ. Το τι είναι αυτό που κάνουμε, ίσως θα μπορούσε να το ονομάσει κάποιος άλλος και ίσως να είναι και πιο εύστοχος. Εγώ απλά θέλω να γράφω μουσική που μου αρέσει να την ακούω και να λέω πράγματα που με εκφράζουν.
Π.Ν.: Eίμαστε τόσο κοντά, όσο και μακριά στα δύο αυτά είδη που αναφέρεις…
- Μάλιστα! Κινδύνεψαν ποτέ οι DILEMMA να διαλυθούν;
Σ.Τ.: Ποτέ.
Π.Ν: Η απογοήτευση πολλές φορές μπορεί να οδηγεί σε τέτοιες σκέψεις, αλλά η αγάπη για τους DILEMMA είναι πολύ μεγαλύτερη, οπότε δεν υπήρξε ποτέ κίνδυνος διάλυσης.
- Ποια τα μουσικά σας ερεθίσματα από παιδιά και ποια η σχέση σας με τη μουσική γενικώς; (ακούσματα, επιρροές κλπ.)
Σ.Τ.: Απαγγέλω με τυχαία σειρά τα παιδικά μου ακούσματα που συνεχίζονται μέχρι και σήμερα: η κλασική, η jazz, το ροκ, η αμερικάνικη και βρετανική ψυχεδέλεια, το rock n’ roll, η μαύρη μουσική, τα blues, το new wave, το gothic, ηindie, το ambient, η folk. Από Έλληνες: Ριάδης, Σκαλκώτας, Μητρόπουλος, Χατζιδάκις, Παπαθανασίου, Ξενάκης…
Π.Ν.: Από παιδί, ξεκινώντας μαθήματα κλασικής κιθάρας, έμαθα να ακούω κλασική μουσική και να την αγαπάω. Επίσης, ακούω πολύ εναλλακτικό ροκ και σύγχρονη jazz.
- Ποιος είναι ο στόχος σας; Παίζετε απλά επειδή το αγαπάτε ή για να περάσετε στην κοινωνία κάποια μηνύματα;
Σ.Τ.: Επειδή το αγαπάμε και επειδή με τη μουσική, που ευτυχώς δεν την εγκαταλείψαμε ποτέ, μπορούμε γρήγορα να εκφράζουμε και να μοιραζόμαστε ό,τι μας συγκινεί. Το αν περνάμε κάποια μηνύματα δεν το ξέρω, πιθανόν. Το κοινό το αποτελούν μεμονωμένα άτομα και το καθένα δέχεται διαφορετικά αυτά που του λες.
Π.Ν.: Καταρχάς, παίζουμε γιατί το αγαπάμε και γιατί θέλουμε να εκφράσουμε μέσω της μουσικής και των στίχων μας κάποιες σκέψεις. Εάν το μήνυμά μας περάσει και σε κάποιο κόσμο, τότε συμβαίνει αυτό που κάθε καλλιτέχνης θα ήθελε.
- Ποια, λοιπόν, τα επόμενα βήματα; Τι μας ετοιμάζετε αυτόν τον καιρό;
Σ.Τ.: Όσο μπορούμε, να κάνουμε live εμφανίσεις και να κυκλοφορήσουμε μουσικά έργα. Αυτήν την περίοδο, για παράδειγμα, ετοιμάζεται το πέμπτο μας άλμπουμ που θα κυκλοφορήσει μέσα στο 2017.
Π.Ν.: Το φθινόπωρο ελπίζουμε!
- Μια άποψη για τα talent shows και για τη Eurovision…
Σ.Τ.: Για τους πολλούς, είναι κάτι ευχάριστο, για όσους γνωρίζουν, ένα πολύ κερδοφόρο προϊόν και για μένα, ας πούμε, κάτι εντελώς αδιάφορο.
Π.Ν.: Προσωρινή αναγνωρισιμότητα, χωρίς καλλιτεχνικό βάθος ή ταυτότητα για τους συμμετέχοντες και ταυτόχρονη οικονομική εκμετάλλευση από τρίτους.
- Αλήθεια, δεν έρχονται στιγμές που ασφυκτιάτε στην Ελλάδα με το σκηνικό που επικρατεί στη μουσική βιομηχανία, αλλά και την τέχνη γενικότερα; Αν ναι, γιατί παραμένετε σε αυτή τη χώρα;
Σ.Τ.: Πολλές, αν και ζούμε σε έναν πολύ όμορφο τόπο. Τώρα, το γιατί είμαστε ακόμα εδώ, όσον αφορά τη μουσική μας είναι ένα μεγάλο ερώτημα. Ας πούμε ότι ένα μεγάλο πρόβλημα είναι ότι για να πας κάπου έξω από τον τόπο σου, σημαίνει ότι πρέπει να βρεις και ένα τρόπο να επιβιώσεις, δηλαδή να βρεις μια δουλειά, όσο τετριμμένο και αν ακούγεται. Εγώ τουλάχιστον δεν ξέρω άλλον τρόπο για να ζει κάποιος αξιοπρεπώς. Και για αυτό μέχρι σήμερα δεν έχουμε βρει λύση.
Π.Ν.: Η αλήθεια είναι ότι είναι πολλές αυτές οι στιγμές που νιώθουμε την ασφυξία που λες, αλλά παραμένουμε στην Ελλάδα ,γιατί το να ξεκινήσεις κάτι καινούργιο σε άλλη χώρα δεν είναι καθόλου εύκολο, όταν δεν υπάρχει η κατάλληλη συγκυρία. Μένουμε και προσπαθούμε κι εμείς να συμβάλλουμε με κάποιο τρόπο -όπως και πολλοί άλλοι- στην αλλαγή αυτού του απογοητευτικού σκηνικού.
- Ποια όνειρά σας έχουν μείνει, μέχρι στιγμής,ανεκπλήρωτα;
Σ.Τ.: Το να γυρνάμε και να παίζουμε μόνο τη μουσική μας, εννοώ τα δικά μας τραγούδια από τη δισκογραφία μας, σε όλο τον κόσμο.
Π.Ν.: Να ακούγεται η μουσική μας όσο το δυνατόν περισσότερο.
- Οι DILEMMA σε δέκα χρόνια από σήμερα…
Σ.Τ.: Ελπίζουμε να είναι ζωντανοί και υγιείς.
Π.Ν : Συμφωνώ! Όλα τα άλλα θα τα δούμε σε…10 χρόνια!